Η καινοτομία

Α. Το πρόβλημα

Το μικρολεπιδόπτερο Tuta absoluta, ιθαγενές έντομο της Λατινικής Αμερικής, εισέβαλε στην Ευρώπη το 2006 και εξαπλώθηκε ταχύτατα στην Ευρώπη, την Αφρική αλλά και την Ασία. Αναφέρεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2009 από το Εργαστήριο Εντομολογίας του ΙΠΦΗ και εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την ελληνική επικράτεια (Roditakis et al. 2009). Ειναι ολιγοφαγο και ιδιαίτερα επικίνδυνο έντομο και έως σήμερα οι μεγαλύτερες καταστροφές έχουν αναφερθεί στην καλλιέργεια της τομάτας (Lycopersicon esculentum). Προσβάλλει τα φύλλα και τους καρπούς της τομάτας προκαλώντας σημαντική οικονομική ζημιά. Τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν διαμορφωθεί προγράμματα αντιμετώπισης του εχθρού, όπου η χημική καταπολέμηση παραμένει το βασικό εργαλείο προστασίας κυρίως των θερμοκηπιακών καλλιεργειών τομάτας στην ελληνική επικράτεια. Όμως η εκτεταμένη χρήση εντομοκτόνων για τον έλεγχο του εχθρού οδήγησε στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας σε ορισμένα χημικά σκευάσματα. Στην προσπάθεια τους οι παραγωγοί να προστατέψουν την καλλιέργεια, αύξησαν περαιτέρω τις επεμβάσεις καθώς σε εκείνη τη φάση δεν υπήρχαν άμεσα εναλλακτικές λύσεις, επιτείνοντας έτσι το πρόβλημα της ανθεκτικότητας, αυξάνοντας το κόστος παραγωγής και επιβαρύνοντας τα προϊόντα με φυτοφάρμακα. Η τακτική αυτή θα οδηγήσει σύντομα την καλλιέργεια της τομάτας σε δυσμενή κατάσταση τόσο τεχνικά όσο και οικονομικά λόγο της περαιτέρω ανάπτυξη ανθεκτικότητας.

Πηγή: Agravia.gr

Β. Η καινοτομία του έργου

Το σημαντικότερο καινοτομικό στοιχείο της πρότασης είναι η ταυτόχρονη και συμπληρωματική εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων στην αντιμετώπιση του εχθρού, που δύσκολα μπορούν να εφαρμοστούν ορθολογικά στην πράξη χωρίς την επιστημονική καθοδήγηση και την σχετική εξειδικευμένη τεχνογνωσία. Ειδικότερα οι καινοτόμες μέθοδοι είναι:

1. Η πρόληψη πριν την εγκατάσταση: Εφαρμογή τεχνικών για την αποφυγή εγκατάστασης και πολλαπλασιασμού του εντόμου και τη μείωση του πληθυσμού του
2. Η επακριβής παρακολούθηση των επιπέδων προσβολής : θα επιτρέψει την έγκαιρη και στοχευμένη λήψη αποφάσεων για την ακριβή χρονική στιγμή της εφαρμογής των φυτοπροστατευτικών στο πλαίσιο της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης.
3. Η εφαρμογή φυσικών, βιοτεχνικών και χημικών μεθόδων: Χρήση φυσικών εχθρών και άλλων τεχνικών για τη μείωση του πληθυσμού με το μικρότερο δυνατό κόστος
4. Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας εντομοκτόνων: είναι μια πρωτοποριακή προσέγγιση βέλτιστης & επιστημονικά τεκμηριωμένης επιλογής της δραστικής ουσίας για την αποφυγή άστοχων επεμβάσεων.
5. Η εφαρμογή αξιολογημένων εναλλακτικών μεθόδων αντιμετώπισης του εχθρού, προσεγγίσεις που για πρώτη φορά θα χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο του συγκεκριμένου εντόμου στην τομάτα.

Η προτεινόμενη προσέγγιση αποτελεί έναν καινοτομικό τρόπο φυτοπροστασίας που εφαρμόζεται για πρώτη φορά για την Tuta absoluta. Ο έλεγχος απόκρισης του εντόμου σε μια σειρά φυτοπροστατευτικών (συμβατικών και βιολογικών) σκευασμάτων για την επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητάς τους στον έλεγχο του εντόμου και στη συνέχεια η εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος καταπολέμησης αποτελεί μια καινοτόμο εφαρμογή των αρχών της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας για έναν σημαντικό εχθρό της καλλιέργειας της τομάτας.